เชื่อว่าหลายๆ คนคงเคยได้ยินเกี่ยวกับ โพรไบโอติกส์และพรีไบโอติกส์ มาบ้าง หลายคนเลือกดื่มนมเปรี้ยว โยเกิร์ตเพื่อให้ได้จุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อลำไส้ ช่วยเรื่องระบบขับถ่าย แต่ทราบหรือไม่ว่า ยังมีอาหารแหล่งอื่นๆ ที่อุดมไปด้วย โพรไบโอติกส์และพรีไบโอติกส์ อีกทั้งยังมีประโยชน์ต่อร่างกายมากกว่าที่คุณเข้าใจ
โพรไบโอติกส์ (Probiotics) คือ?
โดยปกติแล้วร่างกายของเรามีจุลินทรีย์อยู่มากมาย โดยเฉพาะในระบบทางเดินอาหาร มีทั้งจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์และจุลินทรีย์ที่ก่อโรค “Probiotics” คือ จุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ก่อโรค ในลำไส้ ลดการเกิดท้องเสีย ลดการอักเสบและอาการผิดปกติอื่นๆ ของลำไส้ เช่น ท้องอืด แน่นท้อง ป้องกันมะเร็งลำไส้ ส่งเสริมการดูดซึมสารอาหาร ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันเป็นต้น การมี Probiotics ที่เพียงพอในลำไส้ช่วยให้เกิดความสมดุล และลดโอกาสการเกิดโรคได้
แหล่งอาหารที่มี Probiotics: เกิดจากอาหารที่ผ่านกระบวนการหมักบางชนิด เช่น นมเปรี้ยว โยเกิร์ต กิมจิ มิโซะ
พรีไบโอติกส์ (Prebiotics) คือ?
Prebiotics เป็นอาหารของ Probiotics เป็นแหล่งพลังงานและช่วยในการเจริญเติบโตช่วยให้จุลินทรีย์Probioticsแข็งแรงและมีปริมาณมากพอที่ส่งผลดีต่อสุขภาพ เมื่อกินเข้าไป ไม่ถูกย่อยในระบบทางเดินอาหาร ร่างกายไม่สามารถดูดซึมได้
แหล่งอาหารที่มี Prebiotics: พบในน้ำนมแม่ พืช ผัก ผลไม้ ที่มีใยอาหารมาก เช่น เซลลูโลส เฮมิเซลลูโลส อินูลิน เพคติน ฟรุคโตโอลิโกแซ็คคาไรค์ ตัวอย่างอาหารที่เป็นแหล่งของ Prebiotics
แสดงในตารางด้านล่าง
กลุ่มอาหาร |
ชนิดของอาหารที่เป็นแหล่ง Prebiotics |
ผัก |
แก่นตะวัน หอมหัวแดง กระเทียม หน่อไม้ฝรั่ง |
ข้าว แป้งและธัญพืชไม่ขัดสี |
ขนมปังโฮลวีท ข้าวโอ๊ต ข้าวบาร์เลย์ |
ถั่วเมล็ดแห้ง |
ถั่วแดง ถั่วเหลือง ถั่วชิคพี |
ผลไม้ |
กล้วย แอปเปิ้ล |
ถั่วเปลือกแข็ง |
เมล็ดมะม่วงหิมพานต์ พิตาชิโอ |
จะเห็นได้ว่า เราสามารถเพิ่มจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์กับร่างกายหรือที่เรียกว่า
“Probiotics” ได้โดยตรงด้วยการกิน โยเกิร์ต นมเปรี้ยว และสามารถกินอาหารที่มี
“Prebiotics” ซึ่งเป็นอาหารของ Probiotics เช่น กล้วย แอปเปิ้ล หอมหัวแดง กระเทียม ข้าวโอ๊ต ถั่วเหลือง เป็นต้น ซึ่งจะช่วยลดการเกิดโรคในลำไส้ เช่น ท้องเสีย ท้องอืด มะเร็งลำไส้ ช่วยการดูดซึมสารอาหารที่มีประโยชน์ ช่วยลดภาวะอ้วน ช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย และประโยชน์อื่นๆ อีกมากมาย
แหล่งข้อมูล
- Department of Gastroenterology. “Prebiotic diet - FAQs” [Online]. Available from: https://www.monash.edu/medicine/ccs/gastroenterology/prebiotic/faq
- ทิพยเนตร อริยปิติพันธ์. “Probiotics, Prebiotics, and Synbiotics and Human Health.” วารสารสมาคมนักกำหนดอาหารแห่งประเทศไทย 40, 1-3 (2563): 107-110.
โดย
ชฎาพร หนองขุ่นสาร
นักกำหนดอาหารวิชาชีพ (CDT, CDE)
ศูนย์โภชนาการและการกำหนดอาหาร โรงพยาบาลเทพธารินทร์